Apiturystyka szansą rozwoju obszarów wiejskich
Wyjazd studyjny wielkopolskich pszczelarzy do Słowenii.
Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu w ramach planu operacyjnego KSOW+ na rok 2025 zorganizował zagraniczny wyjazd studyjny do Słowenii pn. „Apiturystyka szansą rozwoju obszarów wiejskich”. W dniach 19-23 maja 2025 roku pszczelarze z Wielkopolski wizytowali pasieki słoweńskie i miejsca przeznaczone do propagowania tajników pszczelarstwa.
Nasz wyjazd rozpoczęliśmy od spotkania z Alesem Sisingerem, prezesem Słoweńskiego Stowarzyszenia Pszczelarzy Cebelarska zveza Slovenije. Prezes przybliżył nam historię powstawania pszczelarstwa w Słowenii, zaprezentował sposób działania i organizacji pszczelarzy w Słowenii oraz zasady przyznania certyfikatu prowadzenia apiturystyki. Spotkanie odbyło się w Domu Pszczelarza Słoweńskiego. A także przedstawił sposób otrzymania certyfikatu prowadzenia apiturystyki. Uczestnicy wyjazdu mogli poznać struktury wspierające pszczelarzy.
Stowarzyszenia pszczelarzy współpracują z Regionalnymi Związkami Pszczelarzy. W całym kraju jest 12 tysięcy pszczelarzy, ale tylko 7 tysięcy jest zgłoszonych do stowarzyszenia. Na terenie Słowenii jest zarejestrowanych 209 tysięcy uli. W sumie w Słowenii zgłoszonych jest 208 stowarzyszeń pszczelarskich, które mogą korzystać z Domu Pszczelarza Słoweńskiego. Budynek posiada część szkoleniową oraz administracyjną.
Popołudniu zwiedzaliśmy ścieżkę turystyczna w Lubljanie poświęconą pszczołom. Ze względu na długie tradycje elementy pszczół i pszczelarzy można spotkać w całej stolicy. Słoweńcy uważają, że pszczelarstwo to sposób życia, a zatem nikogo nie zdziwiła pasieka udostępniona dla zwiedzających mieszcząca się na dachu-tarasie gimnazjum.
Elementy dekoracyjne znajdujące się na Ścieżce Pszczoły w Lubljanie
Kolejnego dnia udaliśmy się do firmy Logar trade d.o.o. Pszczelarze mogli poznać właściciela oraz historię powstania przedsiębiorstwa. Firma posiada doskonałe technologie oraz urządzenia wykorzystywane w pasiekach. Swój poziom zawdzięcza ścisłej współpracy z okolicznymi pszczelarzami. Cały proces wdrażania nowych rozwiązań jest długi, ponieważ może trwać nawet dziesięć lat. Prototypy są udostępniane pszczelarzom, którzy testując nowe rozwiązania przesyłają swoje uwagi do firmy. Firma wprowadza poprawki i ponownie przesyła do testowania. Ostatecznie po wielu testach urządzenie trafia na rynek. Tak prowadzona produkcja daje pszczelarzom gwarancję dobrych rozwiązań.
W tym dniu odwiedziliśmy pasiekę Franci Srtrupi, który jednocześnie posiada certyfikat prowadzenia apiturystyki. Należąc do sieci pasiek apiturystycznych gospodarz prowadzi muzeum oraz pasiekę. Uczestnicy wyjazdu mogli zobaczyć narzędzia wykorzystywane w pszczelarstwie 100 lat temu oraz pasiekę składającą się z 70 pni. Na zakończenie wizyty Gospodarz poczęstował grupę swoimi produktami pszczelimi.
Kolejny dzień rozpoczęliśmy od wizyty w Cebelarski Center Gorenjske. Centrum Pszczelarskie w Gorenjsk powstało w 2012 roku. Centrum zarządza Stowarzyszenie Pszczelarzy Regionu Gorenjska, które jest dobrowolną, niezależną i non-profitową organizacją zawodową założoną przez stowarzyszenia pszczelarzy z regionu Gorenjska. Celem i zadaniem stowarzyszenia jest łączenie stowarzyszeń pszczelarskich regionu Gorenjska w organizację, której misją jest kształcenie pszczelarzy, uczestnictwo w edukacji i szkoleniu młodych pszczelarzy oraz współpraca z władzami państwowymi i organizacjami w planowaniu krótkoterminowej i długoterminowej polityki rolnej w dziedzinie pszczelarstwa. Ponadto propagując pszczelarstwo i dba o zachowanie pszczoły kraińskiej. W Centrum pszczelarze dostarczając wosk pszczeli mogą zamówić wykonanie ze swojego materiału plastrów wosku.
Obróbka wosku, produkcja węzy
W Centrum prowadzony jest sklep łączący naturę, tradycję i prawdziwą miłość do pszczół. Prowadzi go apiterapeuta, który starannie selekcjonuje produkty pochodzenia słoweńskiego. W sklepie znajduje się szeroki wybór różnych rodzajów miodu pochodzenia słoweńskiego, propolisu, pyłku, mleczka pszczelego, wosku pszczelego i wielu innych produktów. Oprócz produktów pszczelich można znaleźć tam produkty organiczne i biodynamiczne, takie jak olejki eteryczne, hydrolaty, mieszanki herbaciane i inne naturalne produkty wspomagające dobre samopoczucie.
Z Centrum grupa udała się do gospodarstwa Blaza Ambrozic. Gospodartwo zajmuje się turystyką pszczelarską od 2011 roku, a właściciele dostosowali swoje pasieki do przyjmowania turystów. Zwiedzający pasiekę znajdują się w pomieszczeniu za szybą, która chroni przed użądleniem tak by można oglądać pracę pszczelarza. Grupa dowiedziała się, że oprócz prezentowania pracy pszczelarza właściciele organizują dni nauki dla przedszkoli i szkół, udostępniają domek apiterapii , prowadzą warsztaty malowania wierzchołków uli a także sprzedają produkty pszczele z własnej pasieki. Na zakończenie naszej wizyty pan Blaz zaprosił nas na degustację różnych rodzajów miodów, likieru miodowego oraz domowego piernika.
Apiturystyka w Słowenii polega na przekształceniu bogatej słoweńskiej kultury pszczelarskiej w wyjątkowe doświadczenie turystyczne. Przyczynia się do podniesienia jakości życia, edukuje ludzi i kształtuje w nich wysoki poziom szacunku i odpowiedzialności za środowisko naturalne, kulturowe i społeczne. W trakcie tego wyjazdu mogliśmy to wszystko doświadczyć. Teraz pozostaje wypatrywać jak pszczelarze z Wielkopolski rozszerzą swoją działalność o elementy edukacyjno-turystyczne.
Tekst i zdjęcia: Justyna Głowacka, główny specjalista - broker sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich WODR