Krążki ser dojrzewają na drewnianych regałach

Ekologiczna produkcja może być sposobem na biznes

Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego organizuje wyjazdowe demonstracje ekologiczne

Rozwijanie ekologicznych praktyk w rolnictwie staje się kluczowym elementem dbałości o środowisko i zapewnienia wysokiej jakości żywności. Podczas spotkań rolnicy przekonują się, że produkcja metodami ekologicznymi jest nie tylko dla wybranych i może być pomysłem na biznes, a przede wszystkim przynieść dodatkowy dochód dla gospodarstwa.

Operacja „Wsparcie dla projektów demonstracyjnych i działań informacyjnych”, jest realizowana w ramach konsorcjum Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Radomiu wraz z szesnastoma Ośrodkami Doradztwa Rolniczego, a także z Instytutami naukowymi. W tym artykule przedstawimy demonstracje założone w gospodarstwach ekologicznych przez właściwe terytorialnie Ośrodki Doradztwa Rolniczego, do których to właśnie Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego zorganizował wyjazdy. Doradcy wraz z rolnikami w ramach realizacji projektu uczestniczyli w demonstracjach ekologicznych poza województwem wielkopolskim m.in. z zakresu: „przetwórstwa mleka”, „bydła mlecznego” i „rzepaku” w województwie dolnośląskim, „przeciwdziałania znoszeniu środków ochrony roślin z pól konwencjonalnych, zielona infrastruktura” w województwie warmińsko-mazurskim, „sadów” w województwie łódzkim, „aquakultury” w województwie mazowieckim, „ziół” w województwie lubuskim, „pasiek” w województwie lubelskim, oraz „kur niosek” w województwie opolskim.

Łącznie WODR w 2023 roku zorganizował 22 wyjazdy poza województwo wielkopolskie w ramach realizacji operacji Poddziałanie 1.2 „Wsparcie dla projektów demonstracyjnych i działań informacyjnych” w ramach działania „Transfer wiedzy i działalność informacyjna” – demonstracje ekologiczne w 2023 roku.

Podczas każdej z wizyt, związanej z różnymi tematami demonstracji ekologicznych rolnicy zadawali wiele merytorycznych pytań. Dotyczyły one m.in. możliwości wdrożenia poznanych nowych technik i praktyk w swoich własnych gospodarstwach. Dlatego warto przybliżyć najważniejsze zagadnienia poruszane podczas spotkań.

„Sady” - skuteczne zwalczanie mszyc

Tematem wyjazdu było zastosowanie ustalonego programu opartego na środkach dozwolonych do zwalczania mszyc w sadach ekologicznych (dobór środków indywidualnie do warunków sadu). Wizyty odbyły się w województwie łódzkim w ekologicznym gospodarstwie Jędrzeja Góreckiego, które położone jest w Nowym Kłopoczynie, w powiecie rawskim. W ramach wspomnianej demonstracji doradcy wraz z rolnikami odbyli dwukrotną wizytę do wyżej wymienionego gospodarstwa, którego głównym kierunkiem produkcji jest sadownictwo – jabłonie. W gospodarstwie uprawiana jest również borówka wysoka. Wszystkie uprawy prowadzone są w systemie rolnictwa ekologicznego. Podczas wizyty uczestnicy zapoznali się z dobrymi praktykami i innowacjami w skutecznym zwalczaniu mszyc występujących na jabłoni przy jak najniższym nakładzie pracy, a także z wpływem obecności fauny pożytecznej na walkę ze szkodnikiem. Ponadto omówiona została tematyka wpływu mszyc na jakość i wielkość plonu owoców, a także deformacje owoców. Podczas demonstracji szczególny nacisk położono na wiadomości praktyczne, które uczestnicy będą mogli wykorzystać w swoich prowadzonych przydomowych sadach (nie tylko ekologicznych). Każdy uczestnik, po drugiej wizycie, otrzymał zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo w demonstracji z zakresu „sady”.

„Przetwórstwo mleka” – higiena podczas produkcji

Wyjazd odbył się do gospodarstwa ekologicznego, położonego w województwie dolnośląskim. Uczestnicy odwiedzili gospodarstwo demonstracyjne „Wańczykówka” w Krzeszowie, w powiecie kamiennogórskim. W ramach realizacji demonstracji dotyczącej „przetwórstwa mleka” przedstawiono technologię wytwarzania dwóch ekologicznych produktów mlecznych tj. sera podpuszczkowego oraz sera ziarnistego typu cottage cheese. Ser poduszkowy to rodzaj sera, w którym masa serowa otrzymywana jest przez denaturację mleka podpuszczką, a następnie poddawana jest dojrzewaniu. Natomiast ser ziarnisty typu „cottage cheese” to rodzaj amerykańskiego sera, który zaliczany jest do serów twarogowych oraz niedojrzewających. Jego cechą charakterystyczną jest to, że składa się z delikatnych ziaren twarożku zanurzonych w słodkiej śmietanie. Podczas wizyty w szczególności zwrócono uwagę na stosowanie dobrych praktyk produkcyjnych i higienicznych. Omówiono różnorodne rodzaje surowca używanego do produkcji, ocenę jego jakości, a także dodatki i przyprawy, które znalazły zastosowanie w procesie wytwarzania. Dodatkowo zaprezentowano niezbędne maszyny i urządzenia używane w procesie produkcji, a także etapy poszczególnych procesów technologicznych. Uczestnicy mieli okazję dowiedzieć się, że kluczowym elementem gwarantującym produkcję bezpiecznej żywności jest utrzymanie wysokich standardów higieny, zarówno w kontekście ludzi, jak i pomieszczeń, narzędzi, maszyn i urządzeń.

Wzrasta popyt na ekologiczną żywność

Realizacja projektu ma na celu upowszechnienie dobrych praktyk lub innowacyjnych rozwiązań stosowanych w ekologicznym systemie produkcji żywności wśród rolników oraz zachęcenie uczestników nieodpłatnych demonstracji do przejścia na system rolnictwa ekologicznego. Rynek żywności ekologicznej w Polsce należy do rozwojowych, jak i perspektywicznych sektorów handlu w kraju. W ostatnich latach rozwija się nie tylko produkcja ekologicznego mleka, ale także certyfikowanych serów oraz innych produktów. Popyt na ekologiczną żywność na terenach Polski będzie wzrastał, gdyż konsumenci coraz bardziej przykuwają uwagę do swojego zdrowia oraz do tego, co jedzą. Wzrost konsumpcji produktów ekologicznych uzależniony jest między innymi od promocji ekologii i produktów ekologicznych, a także od dostępności tych produktów na rynku. Dlatego omawiany projekt ma na celu promocję rolnictwa ekologicznego poprzez realizację powyższych działań. W kolejnym wydaniu Poradnika Gospodarskiego omówimy wizyty, które odbyły się w województwie wielkopolskim.

Tekst: Oliwia Walicht, Dział Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska

Zdjęcie główne: Anna Szafranek, Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w powiecie chodzieskim