Ruszyły bezpłatne usługi doradcze

Ekoschematy – systemy na rzecz klimatu, środowiska i dobrostanu zwierząt

Ekoschematy w Planie Strategicznym 2023-2027 to nowy rodzaj płatności, która ma na celu zachęcenie rolników do realizacji praktyk korzystnych dla środowiska, klimatu i dobrostanu zwierząt, ukierunkowując wsparcie na przejście na bardziej zrównoważone i przyjazne środowisku rolnictwo.

W 2023 roku w Polsce wnioski o przyznanie płatności bezpośrednich złożyło 1,24 mln rolników, z których około 40 procent zadeklarowało realizację ekoschematów. Spośród 6 proponowanych ekoschematów największa liczba rolników zdecydowała się na „Rolnictwo węglowe”, w którym najpopularniejsze okazały się praktyki – „Wymieszanie słomy z glebą”, „Międzyplony ozime lub wsiewki śródpolne”, „Wymieszanie obornika na gruntach ornych”, oraz „Uproszczone systemy upraw”. Drugim najbardziej popularnym ekoschematem był „Dobrostan zwierząt”.

Na swojej stronie 31.01.2024 r. ARIMR poinformowała, że właśnie rozpoczęto kontrolę administracyjną wniosków, a realizacja płatności uwzględniających ekoschematowe płatności powierzchniowe planowana jest w pierwszych dniach marca 2024. W terminie późniejszym realizowane będą wypłaty dla rolników ubiegających się o płatności dobrostanowe ze względu na fakt, że dopiero 14 marca kończą się okresy referencyjne dla niektórych wariantów w dobrostanie zwierząt. Zgodnie z prawem realizacja płatności bezpośrednich za 2023 rok, w tym ekoschematów, może potrwać do końca czerwca 2024 r.

W ramach bezpłatnej usługi doradczej doradca przygotuje rolnika do podjęcia decyzji o wyborze ekoschematów podczas składania wniosku obszarowego w roku bieżącym. Ważna jest rzetelna i bezstronna informacja zarówno o korzyściach, jak i wymogach stawianych rolnikowi, a także wykorzystanie doświadczeń z pierwszego roku stosowania praktyk ekoschematów.

Doradca wspólnie z rolnikiem przeanalizuje preferencje rolnika co do produkcji roślinnej, w tym informacje o posiadanych TUZ-ach i obszarach przyrodniczych pod kątem ewentualnej możliwości realizacji wybranych ekoschematów.Jeśli rolnik prowadzi produkcję zwierzęcą, to warto sprawdzić dostępne u rolnika budynki inwentarskie i przedstawić założenia ekoschematów związanych z utrzymaniem zwierząt. Doradca zapyta również o dostępny dla rolnika park maszynowy, aby przygotować zalecenia dotyczące urządzeń do aplikacji nawozów płynnych metodami innymi niż rozbryzgowo, dostosowanymi do skali produkcji w gospodarstwie oraz pomoże przygotować i poprowadzić rejestr zabiegów agrotechnicznych.

Jeśli rolnik wybierze „Rolnictwo węglowe”, a w nim praktykę „Międzyplony ozime/Wsiewki śródplonowe”, to w ramach usługi doradca przedstawi, między innymi, aktualne listy dozwolonych gatunków roślin.

Biologiczne metody ochrony

Do skorzystania z tej usługi szczególnie zachęcamy rolników, którzy zamierzają bądź już uczestniczą w ekoschemacie „Biologiczna ochrona upraw”, rolników prowadzących gospodarstwa ekologiczne, młodych rolników rozpoczynających zarządzanie gospodarstwem rolnym, a także gospodarstwa prowadzące produkcję ogrodniczą pod osłonami.

W ramach tej usługi doradca dla poszczególnych upraw w gospodarstwie pomoże przygotować, miedzy innymi, programy ochrony biologicznej z uwzględnieniem najgroźniejszych agrofagów i ich progów szkodliwości. Wspólnie z rolnikiem ustali również możliwości połączenia z ekochematami w ramach rolnictwa węglowego.

Ważne jest opracowanie sytemu sygnalizacji agrofagów z uwzględnieniem okolicznych stacji meteo oraz wykorzystaniem platform doradczych typu eDWIN. Doradca przypomni również o takich metodach, jak rozstawianie żółtych naczyń czy pułapek feromonowych.

Doradztwo dla młodych rolników – beneficjentów interwencji I.11. PS WPR

Usługa kierowana jest do młodych rolników – rozpoczynających działalność rolniczą po raz pierwszy i jednocześnie będących beneficjentami interwencji I.11. Premie dla młodych rolników. Zgodnie z regulaminem naboru tej interwencji, młody rolnik po złożeniu wniosku o dofinansowanie i po zawarciu umowy z ARIMR powinien zgłosić się do ośrodka doradztwa rolniczego w celu podpisania umowy na świadczenie kompleksowego programu doradczego. Co ważne, dokument potwierdzający skorzystanie z usługi doradczej, zgodnej z zakresem opisanym w biznesplanie, stanowi załącznik do wniosku o płatność składanego przez rolnika do ARIMR.

W ramach usługi doradczej rolnik otrzyma bieżące doradztwo i pomoc w realizacji założonych celów, w tym zobowiązań wobec ARiMR.W przypadku młodych rolników rozpoczynających prowadzenie gospodarstwa na własny rachunek szczególnie ważne jest doradztwo ekonomiczne, uczenie prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów oraz kontroli kosztów w celu ułatwienia podejmowania właściwych decyzji inwestycyjnych.

System integrowanej produkcji roślin

W efekcie tej usługi doradczej rolnik uzyska praktyczną wiedzę na temat prowadzenia produkcji w Systemie Integrowanej Produkcji Roślin i możliwości jej wdrożenia w swoim gospodarstwie. Realizacja usługi może przyczynić się również do uzyskania płatności w ramach ekoschematu „Prowadzenie produkcji roślinnej w Systemie Integrowanej Produkcji Roślin”, którego celem jest zachęcenie rolników do prowadzenia produkcji roślinnej w sposób zrównoważony, przy jednoczesnym utrzymaniu wielkości plonów na odpowiednim poziomie, a także zachowania trwałych użytków zielonych jako istotnego czynnika przyczyniającego się do wzmocnienia równowagi środowiska przyrodniczego.

Rolnictwo ekologiczne

Zapraszamy rolników zainteresowanych zagadnieniami gospodarowania ekologicznego, zarówno tych, którzy są w okresie konwersji lub już otrzymali certyfikat, jak i tych, dla których jest to coś ciekawego, ale nie podjęli jeszcze żadnych formalnych kroków w kierunku zmiany sposobu prowadzenia gospodarstwa.

Doradca będzie wspierać rolnika certyfikowanego w wypełnianiu dokumentacji dotyczącej kontroli oraz aktualizacji zgłoszenia podjęcia działalności oraz w prowadzeniu rejestrów produkcji roślinnej i zwierzęcej. Cenne będzie również doradztwo technologiczne. Z kolei rolnik zainteresowany przystąpieniem do systemu certyfikacji uzyska od doradcy m.in. analizę upraw prowadzonych w systemie rolnictwa konwencjonalnego pod kątem możliwości ich dalszej uprawy w systemie ekologicznym oraz niezbędnych zmian. Podobnie zweryfikowana zostanie produkcja zwierzęca. Konieczne będzie również zapoznanie rolnika z wykazem nawozów i środków zakwalifikowanych do stosowania w rolnictwie ekologicznym.

Ocena dostosowania gospodarstwa rolnego do norm i wymogów warunkowości

Od 2023 roku otrzymanie płatności dla gospodarstwa rolnego jest uzależnione od spełnienia norm i wymogów tzw. warunkowości, która składa się z podstawowych wymogów w zakresie zarządzania (Statutory Management Requirements – SMR) oraz norm dotyczących utrzymania gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska (Good Agricultural and Environmental Condition – GAEC).

Przy ogromnej liczbie spraw związanych z prowadzeniem gospodarstwa i okresami spiętrzeń prac polowych, rolnik może nie mieć wystarczającej ilości czasu na samodzielną, pełną ocenę dostosowania jego gospodarstwa rolnego do norm i wymogów warunkowości. W takiej sytuacji bezpłatna pomoc doradcy może być dużym ułatwieniem.

Zadrzewienia i systemy rolno-leśne

Lasy oraz zadrzewienia śródpolne stanowią element krajobrazu rolniczego bardzo ważny dla produkcji rolniczej ze względu na zapobieganie erozji glebowej oraz zwiększanie retencji wody, co pozwala choćby w pewnym stopniu ograniczać skutki suszy. Są siedliskami małej zwierzyny, ptaków oraz owadów, w tym dzikich zapylaczy, co wpływa na zachowanie bioróżnorodności oraz równowagi ekologicznej.

Zgodnie z harmonogramem ogłoszonym przez ARIMR, w czerwcu 2024 zostaną uruchomione następujące interwencje z Planu Strategicznego związane z tematyką zalesiania i zadrzewień: I.10.11 Zalesianie gruntów rolnych, I.10.12 Tworzenie zadrzewień śródpolnych, I.10.13 Zakładanie systemów rolno-leśnych, I.10.14 Zwiększanie bioróżnorodności lasów prywatnych.

Mając na uwadze nowatorski charakter proponowanego wsparcia, zapraszamy wszystkich zainteresowanych rolników do skorzystania z bezpłatnej usługi doradczej przygotowującej do wnioskowania o dofinansowanie w ramach wyżej wymienionych interwencji.

Zobowiązania środowiskowe i klimatyczne, w tym ochrona zasobów genetycznych zwierząt i roślin

Doradztwo z zakresu Interwencji RŚK prowadzić będą doradcy ze specjalizacją rolnośrodowiskową. Rolnik zainteresowany przystąpieniem do interwencji RŚK uzyska w tej usłudze informacje o kryteriach dostępności płatności, a także warunkach i wymogach minimalnych interwencji.

Aby przygotować rolnika do podjęcia zobowiązania w ramach Interwencji RŚK doradca bezpłatnie przeanalizuje trwałe użytki zielone oraz obszary przyrodnicze w gospodarstwie pod kątem możliwości realizacji wybranych interwencji.

Tekst: Renata Grześkowiak-Sternalska, Kierownik Działu Metodyki Doradztwa, Szkoleń i Wydawnictw

Źródło: https://www.gov.pl/web/arimr/agencja-restrukturyzacji-i-modernizacji-rolnictwa