Na trawie stoją panele fotowoltaiczne skierowane do słońca.

Odnawialne źródła energii – moda czy konieczność?

Rynek odnawialnych źródeł energii jest jednym z najintensywniej rozwijających się rynków na świecie. Ekologia i dbałość o ochronę środowiska to już nie tylko chwilowa moda, lecz zadanie, któremu musi sprostać społeczeństwo, by móc realizować strategię zrównoważonego rozwoju.

W ostatnich latach odnotowano wzrost zużycia energii finalnej na poziomie 11%. Największy wzrost przypada na branżę transportową 31,7%, usługi 31,3%, rolnictwo 13,6% oraz 0,5% na gospodarstwa domowe. Co ciekawe, jeżeli do 2050 roku zużycie zasobów nie zostanie ograniczone, to będziemy potrzebowali dwóch planet, aby móc sprostać naszym potrzebom. Polska posiada ogromy potencjał w zakresie możliwości oszczędzania energii. Rynek odnawialnych źródeł energii (OZE) napotyka na liczne bariery środowiskowe, technologiczne, społeczne, ekonomiczne i prawne. Te ostatnie okazują się być najczęstszymi i najbardziej dotkliwymi dla rozwoju OZE w Polsce.

Niewykorzystany potencjał

Odnawialne źródła energii stają się więc koniecznością XXI wieku. Ekologia czy zasady bezpieczeństwa energetycznego nie są jedynymi przesłankami przemawiającymi za rozwojem rynku OZE, istotne są również przesłanki wynikające ze zobowiązań unijnych i międzynarodowych. Według dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii, do 2020 roku udział OZE powinien stanowić 20% łącznego zużycia energii w Unii Europejskiej. Ponadto każde z państw członkowskich zobowiązało się do realizacji założenia osiągnięcia 10% udziału paliw ze źródeł odnawialnych w sektorze transportu. W efekcie każde państwo Unii Europejskiej sporządziło plan, w jaki sposób zamierza osiągnąć założenia w dziedzinie polityki. W lipcu 2021 roku zaplanowano określenie nowych założeń dla OZE zgodnych z aktualnymi celami klimatycznymi i tak do 2030 roku udział odnawialnych źródeł energii ma wynosić 40% łącznego zużycia energii w Unii Europejskiej.

Polskę czeka więc długotrwały proces stopniowej transformacji z gospodarski opartej na pozyskiwaniu i zużyciu węgla, na gospodarkę bazującej na technologiach niskoemisyjnych, które w pełni zaspokoją potrzeby społeczeństwa, zapewnią bezpieczeństwo energetyczne oraz dywersyfikację źródeł energii w Polsce.

Sektor polskiego rolnictwa posiada ogromny potencjał pozyskiwania i wykorzystywania energii odnawialnej. Coraz częstszym widokiem na wsi stają się biogazownie zlokalizowane bezpośrednio przy gospodarstwie, kotły na biomasę, małe turbiny wiatrowe czy bardzo dobrze wszystkim znane panele fotowoltaiczne. OZE to obszar idealnie wpisujący się w założenia zrównoważonego rozwoju energetycznego, będącego jednym z najważniejszych celów polityki energetycznej i ekologicznej wszystkich krajów UE, ale również idealną drogą do osiągnięcia celów zrównoważonego rolnictwa. Wzrost świadomości mieszkańców wsi wpływa na polepszenie standardu i jakości ich życia.

Niestety w Polsce cały czas spotykamy się z trudnościami związanymi z rozwojem rynku odnawialnych źródeł energii. Unijna Agencja Statystyczna odnotowała minimalny wzrost udziału OZE w naszym kraju, z 11% do 11,3%. Nie jest to satysfakcjonujący wynik, a jedynie powrót do sytuacji z 2016 roku, kiedy to udział energii odnawialnej w Polsce wynosił również 11,3% ogólnego zużycia energii.

W obliczu problemów związanych z wyczerpywaniem surowców energetycznych, przepisami wynikającymi z członkostwa Polski w Unii Europejskiej oraz stale rosnącymi kosztami energii, odnawialne źródła energii stają się zdecydowanie koniecznością.

Martyna Jakuboszczak