Żywienie cieląt rasy mlecznej i mięsnej
Najważniejszą sprawą w chowie bydła jest odchów cieląt, który stwarza podstawy do tego, aby przyszła krowa miała dużą wydajność mleczną bez uszczerbku na jej zdrowiu. Dobra sprawność fizyczna ma znaczący wpływ na zdrowie, długowieczność, płodność czy łatwość porodów.
Właściwy odchów cieląt pozwala zmniejszyć wady rozwojowe i choroby, a w wieku dorosłym w dużej mierze decyduje o dochodowości produkcji mleka czy mięsa. Wysoki wskaźnik zachorowalności i śmiertelności wśród cieląt może być wynikiem błędów żywieniowych.
Efektywny odchów cieląt ma swój początek w okresie prenatalnym, czyli jeszcze przed urodzeniem. Ważny jest stan zdrowia i prawidłowy przebieg ciąży u krowy. W okresie zasuszenia należy szczególną uwagą otoczyć matki tak, aby nie dopuścić zarówno do otłuszczenia, jak i wychudzenia. Błędy popełnione w żywieniu krów mogą doprowadzić do wystąpienia komplikacji porodowych i poporodowych.
Żywienie cieląt rasy mlecznej
Żywienie cieląt znacząco różni się w stadach bydła mlecznego i mięsnego. U bydła mlecznego można wyróżnić trzy etapy żywienia.
W pierwszym z nich cielę karmione jest wyłącznie siarą w pierwszych kilku dniach po urodzeniu. Pokarm ten pokrywa zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze i ciała odpornościowe. Ze względu na krótki czas przyswajania ciał odpornościowych, zaleca się podanie pierwszej porcji siary przed upływem godziny od urodzenia.
Cielęta wytwarzają własny system obronny po około czwartym tygodniu życia, dlatego tak ważna jest ilość pobranej siary i zawartość w niej immunoglobulin. W pierwszych godzinach życia cielęcia, jego jelita są przystosowane do tego, aby całe cząsteczki immunoglobulin przedostawały się z przewodu pokarmowego, do krwioobiegu w nienaruszonym stanie. Po upływie doby, mechanizm ten zupełnie ustaje i zdolność wchłaniania ciał odpornościowych gwałtownie spada.
Siara dobrej jakości jest gęsta i ma kremowy kolor. Gęstość siary i poziom immunoglobulin znacznie spada w przypadku wystąpienia u krowy obrzęków wymienia lub stanów zapalnych. Pokarm o obniżonej zawartości cennych składników, w wyniku problemów w okresie okołoporodowym nie spełnia wymagań dietetycznych. Cielęta otrzymujące słabej jakości siarę, mogą mieć zaburzenia pokarmowe i biegunki, a co za tym idzie mogą się gorzej rozwijać. Dlatego korzystne jest prowadzenie banku siary.
Drugi etap odchowu cieląt oparty jest na podawaniu mleka pełnego. W gospodarstwach specjalizujących się w produkcji mleka, cała jego ilość kierowana jest do sprzedaży. Cielęta po okresie siarowym w takich gospodarstwach otrzymują pójło w postaci preparatu mlekozastępczego. W tym okresie cielęta zaczynają pobierać pasze stałe, głównie treściwe.
W ostatnim okresie, tak zwanym przeżuwania, zapotrzebowanie na składniki pokarmowe jest wyłącznie w oparciu o pasze stałe (treściwe i objętościowe).
Żywienie cieląt rasy mięsnej
Inaczej wygląda sytuacja w gospodarstwach ukierunkowanych na chów bydła mięsnego. Cielę rasy mięsnej zaraz po urodzeniu zostaje ze swoją matką aż do okresu odsadzenia, czyli do około 6-7 miesięcy. Hodowca bydła mięsnego musi również zadbać o to, aby świeżo urodzone cielę pobrało siarę od matki.
Do momentu odłączenia cielęcia od matki, drugim głównym pokarmem obok mleka matki jest pasza podawana krowom. Ważne jest stopniowe wprowadzenie do dawki pokarmowej dobrej jakości paszy treściwej typu starter, zawierającej całe ziarna zbóż o dużej zawartości skrobi (jęczmień, owies, kukurydza), które stymulują rozwój żwacza.
Zdrowotność cieląt zależy od prawidłowego żywienia, ale znaczący wpływ ma również sposób ich utrzymania, aby zapewnić młodym zwierzętom jak najkorzystniejsze warunki do wzrostu i rozwoju.
Rodzaj wychowu znacząco różni się w stadach bydła mięsnego i mlecznego. Cielęta ras mlecznych zaraz po urodzeniu są zabierane od swojej matki, natomiast w przypadku ras mięsnych młode zostają przy matce do okresu odsadzenia. Zadaniem każdego hodowcy bydła w okresie rozwoju żołądka wielokomorowego jest sterowanie rozwojem układu pokarmowego młodego przeżuwacza poprzez odpowiedni dobór pasz.
