Zbliżenie na glebę, w której jest ślad opon ciągnika.

Wapnowanie gleb

Odkwaszanie gleby poprzez stosowanie nawozów wapniowych poprawia jej właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne. Nie zawsze jednak jest to skuteczne. Przed rozpoczęciem nawożenia trzeba poznać odczyn pH gleby, który jest kluczowy w tym zabiegu.

Według Stacji Chemiczno-Rolniczych oraz Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, prawie połowa gleb w Polsce to gleby kwaśne. Niski odczyn gleb jest problemem w produkcji rolniczej. Od wysokości odczynu glebowego zależy ilość pobieranych składników pokarmowych przez rośliny oraz ich wykorzystanie w procesie wzrostu. Gleby kwaśne ulegają degradacji, mają mniej próchnicy, słabsze życie mikrobiologiczne i nieprawidłową strukturę. Aby określić parametry gleby jaką posiadamy, należy w pierwszej kolejności przeprowadzić analizę chemiczną w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej. Wyniki pozwolą na określenie zasobności w podstawowe składniki pokarmowe i pH gleby. Bazując na tych wartościach, można zaplanować prawidłowe nawożenie na danej działce.

W dobie drogich nawozów mineralnych, dużego znaczenia nabrało ograniczenie strat składników pokarmowych w glebie i poprawienie ich wykorzystania przez rośliny uprawne. Możemy to osiągnąć wyłącznie w sytuacji, gdy mamy uregulowany odczyn gleby. Wielkość strat składników pokarmowych przy niewłaściwym pH gleby obrazuje poniższa tabela.

Tabela przedstawiająca straty składników pokarmowych przy niewłaściwym pH gleby.

Typy wapna nawozowego niezawierającego magnezu - zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 8 września 2010 roku w sprawie sposobu pakowania nawozów mineralnych, umieszczania informacji o składnikach nawozowych na tych opakowaniach, sposobu badania nawozów mineralnych oraz typów wapna nawozowego (Dz.U. Nr 183, poz. 1229).

Najlepszy termin na rozsiewanie wapna przypada na okres pożniwny, aż do późnej jesieni, a nawet zimy. W tym okresie występują optymalne warunki wilgotnościowe gleby, możliwe jest więc wymieszanie wapna z ziemią. Należy pamiętać o podstawowej zasadzie, żeby nie łączyć wapnowania z nawożeniem azotowym, zarówno naturalnym, jak i sztucznym.

Warto pamiętać, że od 2019 roku trwa Ogólnopolski program regeneracji środowiskowej gleb poprzez ich wapnowanie. Dofinansowanie udzielane jest w ramach pomocy de minimis, na realizację przedsięwzięć skutkujących poprawą jakości środowiska. Nabór wniosków odbywa się w trybie ciągłym przez Wojewódzkie Stacje Chemiczno-Rolnicze. O dotację mogą ubiegać się posiadacze użytków rolnych o powierzchni nieprzekraczającej 75 hektarów, którzy przeprowadzili badania gleby w zakresie pH wraz z zaleceniami dotyczącymi potrzeb wapnowania, przy czym pH gleby uprawniające do otrzymania dofinansowanie kosztów zakupu wapna dotyczy gleb dla których pH będzie niższe lub równe 5,5.

Dofinansowanie działań regeneracyjnych dla danej działki ewidencyjnej jest udzielone nie częściej niż raz na cztery lata. W zależności od wielkości gospodarstwa można ubiegać się o wsparcie w wysokości:

  • 0-25 hektarów – 300 złotych / tony wapna
  • 25-50 hektarów – 200 złotych / tony wapna
  • 50-75 hektarów – 100 złotych / tony wapna

Objęte dofinansowaniem jest zakup wapna w postaci:

  • wapna nawozowego, odpowiadającego typom wapna nawozowego, określonym w załączniku nr 6 do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 8 września 2010 roku w sprawie sposobu pakowania nawozów mineralnych, umieszczania informacji o składnikach nawozowych na tych opakowaniach, sposobu badania nawozów mineralnych oraz typów wapna nawozowego (Dz. U Nr 183, poz. 1229), - Wykaz wapna nawozowego
  • środka wapnującego, odpowiadającego typom środków wapnujących, o których mowa w przepisach rozporządzenia (WE) nr 2003/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 roku w sprawie nawozów, Wykaz środków wapnujących.
Krystian Karnicki