Przejście na polu pomiędzy rzędami wysokiej rośliny o zielonej łodydze i liściach.

Rolnictwo regeneratywne

Rolnictwo regeneratywne to zespół praktyk, narzędzi i strategii umożliwiających wytwarzanie żywności, dbając jednocześnie o odbudowę zdegradowanych działalnością człowieka terenów rolniczych. Głównym celem jest tu odbudowa właściwego poziomu materii organicznej, która wpływa na regeneracje gleby, a także zwiększenie jej urodzajności.

Rośliny wyhodowane w ten sposób mają podwyższoną odporność na choroby i szkodniki, a jakość żywności jest zdecydowanie lepsza. Takie metody uprawy gleby wpływają na jej wzbogacenie, zwiększenie bioróżnorodności i poprawę stanu wód. Duże znaczenie ma też pozytywny wpływ na stan atmosfery ziemskiej, ponieważ rolnictwo to charakteryzuje się ujemnym śladem węglowym (z języka angielskiego: Carbon Negative Agriculture). Praktyki tu stosowane czerpią z wielu znanych rolnikom systemów, do których należą między innymi rolnictwo ekologiczne, precyzyjne oraz integrowane.

Praktyką stosowaną w rolnictwie regeneratywnym jest przejście na system bezorkowy, ponieważ w trakcie orki z gleby uwalnia się dwutlenek węgla i tlenek azotu, które przedostają się do atmosfery. Dlatego warto ją ograniczyć. Należy wprowadzić zróżnicowany płodozmian i zastosować uprawy okrywowe, czyli międzyplony, poplony lub przedplony. Gleba zawsze powinna być okryta materią organiczną. Każdego roku przyroda wytwarza ogromne ilości materii organicznej w postaci liści i traw, które następnie jesienią okrywają glebę na zimę. Ściółkowanie gleby oraz rezygnacja z orki pozwalają na odbudowę populacji grzybów w glebie. Obecne w glebie grzyby są odpowiedzialne za przetwarzanie dwutlenku węgla, który znajduje się w materii organicznej, w trwałe i mobilne formy związków węglowych. Gleby bogate w te organizmy pochłaniają i magazynują na tysiące lat 70% więcej gazów cieplarnianych niż te, które są ich pozbawione. Gromadzenie węgla atmosferycznego w glebie wpływa na zwiększenie bioróżnorodności i jest działaniem proekologicznym.

Korzystną metodą w uprawie jest stosowanie zróżnicowanego płodozmianu, ponieważ wpływa to na mniejsze zubożenie gleby. Istotne dla ochrony środowiska jest również połączenie produkcji roślinnej z produkcją zwierzęcą, wykorzystanie planowania wypasu zwierząt do odbudowy struktury gleby oraz dbałość o dobrostan zwierząt. W miarę możliwości rezygnacja lub przynajmniej ograniczenie używania pestycydów i nawozów mineralnych.

Zmiany klimatyczne wywołują szereg niekorzystnych zjawisk, takich jak pożary, susze czy powodzie. Mają one też wpływ na mniejsze i gorszej jakości plony oraz wywołują stres cieplny u zwierząt gospodarskich, a także epidemie chorób. Rolnictwo regeneratywne może być doskonałym rozwiązaniem tych problemów, ponieważ nie wymaga od rolników wprowadzania nowych technik czy specjalistycznych szkoleń.

Monika Mocna