Zbliżenie na zielone kłosy zboża falujące na wietrze.

Lista odmian zbóż ozimych zalecanych na terenie Wielkopolski

Ważnym elementem wyboru odmiany jest lista odmian zalecanych. Listy odmian zalecanych są tworzone na podstawie doświadczeń Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego (PDOiR) i dopasowane do warunków klimatycznych i glebowych danego województwa. Dzięki dokładnej analizie doświadczeń PDOiR można wybrać odmianę, która będzie najlepiej spełniała oczekiwania i sprawdzi się w danym regionie.

Na terenie województwa wielkopolskiego jest obecnie zalecanych kilkanaście odmian pszenicy ozimej, pszenżyta ozimego, jęczmienia ozimego i żyta ozimego.

Odmiany pszenicy ozimej

Jedną z nich jest Artist. Charakteryzuje się dość wysokim plonem, zimotrwałość niska, na poziomie 4 (skala 9-stopniowa). Dość wysoka odporność na choroby takie jak: choroby podstawy źdźbła, mączniak prawdziwy, rdza żółta, brunatna plamistość liści (DTR), septorioza plew, fuzarioza kłosów. Odmiana średniowczesna zarówno w kłoszeniu jak i dojrzałości technologicznej. Rośliny średniej wysokości, dość odporne na wyleganie. Odporność na porastanie w kłosie przeciętna, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka i ilość glutenu średnia. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego.

Kolejna odmiana Formacja odznacza się wysokim plonem. Rośliny średniej wysokości, odporne na wyleganie, średnio wcześnie dojrzewające o wysokiej masie tysiąca ziarniaków (MTZ). Termin kłoszenia i dojrzewania średni, zawartość białka i liczba opadania wysoka. Jest to odmiana, która wyróżnia się wysoką odpornością na główne choroby zbóż w tym: mączniaka, rdzę brunatną, septoriozę liści, fuzariozę. Zawartość białka średnia. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Medalistka to odmiana o wysokim potencjale plonowania, o dobrej zimotrwałości. Liczba opadania i wskaźnik sedymentacji bardzo wysoki. Medalistka cechuje się wysoką zdrowotnością - wyróżnia ją odporność na: choroby podstawy źdźbła, rdzę żółtą, brunatną plamistość, fuzariozę kłosów. Wysoka odporność na osypywanie i na porastanie ziarna w kłosach.

Pszenica Dubaj odznacza się zimotrwałością na poziomie średnim. Wysoki plon. Odporność na rdzę żółtą duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, septoriozę plew i fuzariozę kłosów dość duża, na choroby podstawy źdźbła, brunatną plamistość liści i septoriozy liści średnia. Rośliny dość wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania dość późny. Masa MTZ duża do bardzo dużej, wyrównanie ziarna dobre, gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie przeciętna, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka i ilość glutenu dość duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS bardzo duży.

Bardzo dobrą zimotrwałością odznacza się odmiana Plejada. Bardzo wysoka odporność na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, septoriozę plew i fuzariozę kłosów, dobra odporność na wyleganie, odmiana tolerancyjna na wczesny i opóźniony termin siewu. Kolejną cechą odpornościową bardzo dobrze ocenioną przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU) jest odporność na porastanie ziarna w kłosach – powyżej wzorca.

Pszenica Bilanz to odmiana o wysokim potencjale plonowania, mrozoodporność na poziomie średnim. Rośliny średniej wysokości, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Odporność na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą, septoriozy liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – średnia, na rdzę brunatną i brunatną plamistość liści – dość mała. Odporność na porastanie w kłosie dość duża, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka dość mała, ilość glutenu mała. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży do bardzo dużego. Lista odmian rekomendowanych przez COBORU na terenie województwa wielkopolskiego przedstawia Tabela 1, w pozycji "Od kiedy" podano rok, w którym dana odmiana po raz pierwszy została rekomendowana w województwie.

Tabela 1: Odmiany pszenicy ozimej zalecane w województwie wielkopolskim.

Odmiana

Od kiedy

Artist

2016

Formacja

2020

Medalistka

2020

RGT Bilanz

2020

Euforia

2021

Owacja

2021

Plejada

2021

Comandor

2022

LG Keramik

2022

Opoka

2022

SY Dubaj

2022

SY Orofino

2022

Tonnage

2022

Venecja

2022

Odmiany pszenżyta ozimego

Według COBORU jedną z odmian pszenżyta ozimego zalecaną do siewu na terenie Wielkopolski jest odmiana Meloman. Są to rośliny o wysokim potencjale plonowania. Dość dobra zimotrwałość. Odporność na choroby: mączniak prawdziwy, rdza brunatna i rdza żółta wysoka, natomiast na septoriozę liści, septoriozę plew, rynchosporiozę, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła średnia. Rośliny wysokie i odporne na wyleganie. Odmiana o niskich wymaganiach glebowych.

Avocado to odmiana szczególnie zalecana jest do uprawy na glebach słabych i bardzo słabych, oprócz gleb bardzo kwaśnych. Posiada bardzo dobrą odporność na większość chorób pszenżyta, w szczególności na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i żółtą, fuzariozę kłosa i septoriozę plew, choroby podstawy źdźbła i rynchosporiozę. Ziarno posiada wysoką liczbę opadania co sprawia, że ta odmiana charakteryzuje się bardzo dobrą odpornością na porastanie ziarna w kłosie. Rośliny o dość dobrej zimotrwałości.

Pszenżyto Tadeus charakteryzuje się bardzo wysoką odpornością na porastanie. Odmiana o bardzo dobrej zimotrwałości (5,5 punktu według badań COBORU), i wysokim potencjale plonowania. Odporność na choroby: mączniak, rdza żółta, rynchosporioza i pleśń śniegową bardzo dobra. Natomiast dobra odporność na septoriozę liści, septoriozę plew, rdzę brunatną i choroby podstawy źdźbła. Wysoka odporność na wyleganie. Rośliny średniej wysokości, odporne na wyleganie.

Odmiana Liborius odznacza wysokim plonem, zimotrwałość średnia (4,0 punkty według badań COBORU). Bardzo dobra odporność na choroby, takie jak mączniak prawdziwy, rdza brunatna, septorioza liści, czy też septorioza plew. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania mała. Zawartość białka średnia.

Tabela 2: Lista odmian pszenżyta ozimego zalecanych w województwie wielkopolskim.

Odmiana

Od kiedy

Avokado

2019

Belcanto

2021

Carmelo

2020

Meloman

2017

SU Liborius

2022

Tadeus

2020

Odmiany jęczmienia ozimego

Na liście odmian jęczmienia ozimego zalecanych na terenie województwa wielkopolskiego jest między innymi odmiana Melia. Jest to odmiana wielorzędowa o dość dużym potencjale plonowania. Zimotrwałość na wysokim poziomie. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową i rdzę jęczmienia dość duża. Natomiast na rynchosporiozę średnia, na ciemnobrunatną plamistość dość mała. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Rośliny wysokie o przeciętnej odporności na wyleganie.

Jęczmień ozimy Flemming to odmiana z dużą odpornością na mączniaka oraz na rdzę jęczmienia, najlepiej radzi sobie z pleśnią śniegową. Rośliny są średniej wysokości z dużą odpornością na wyleganie. Ziarna mają dużą zawartość białka. Zimotrwałość na poziomie średnim.

Na wszystkie gleby, a w szczególności te słabsze zalecana jest odmiana Jakubus. Rośliny o średniej dojrzałości i dobrej odporności na wyleganie. Średnio późny termin dojrzewania. Wysoka zimotrwałość. Rośliny o bardzo dobrej odporności na pleśń śniegową. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, rdzę jęczmienną, rynchosporiozę oraz ciemnobrunatną plamistość dość dobra.

Tabela 3: Odmiany jęczmienia ozimego zalecane na terenie Wielkopolski.

Odmiana

Od kiedy

Jakubus

2019

Kaylin

2019

KWS Flemming

2022

KWS Higgins

2020

Melia

2022

Mirabelle

2022

SU Jule

2022

Yukon

2021

Odmiany żyta ozimego

Wśród żyta ozimego wyróżniamy odmiany hybrydowe i populacyjne. Z uwagi na większą przydatność popularniejsze są odmiany hybrydowe wykorzystywane w produkcji pasz czy przemyśle piekarniczym. Do odmian hybrydowych zaliczamy Dolaro, Jethro, Serafino, Vinetto oraz Piano. Natomiast do odmian populacyjnych rekomendowanych do uprawy w województwie wielkopolskim należą odmiany Dańkowskie Skand i Dańkowskie Turkus.

Odmiana Jethro to odmiana mieszańcowa z systemem Pollen Plus (system odporności na sporysz), o bardzo dobrej plenności. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Odporność na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i septoriozy liści – dość duża, na pleśń śniegową, rdzę źdźbłową i rynchosporiozę – średnia. Rośliny są niskiej o dużej odporności na wyleganie. Odporność na porastanie ziarna w k łosie dość duża, liczba opadania duża do bardzo dużej, zawartość białka mała do bardzo małej. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego bardzo duża, końcowa temperatura kleikowania bardzo wysoka.

Żyto ozime Skand odznacza się wysokim plonem, rośliny niskie odporne na wyleganie. Wczesny termin kłoszenia i dojrzewania. Charakteryzuje się dobrą odpornością na choroby, szczególnie wysoką odporność posiada na mączniaka prawdziwego. Ziarno posiada dobre parametry wypiekowe i wysoką wydajność mąki.

Bardzo dobrą plenność wykazuje Piano. Rośliny są niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Odmiana mieszańcowa z systemem „Pollen Plus”. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Odporność na choroby podstawy źdźbła i rynchosporiozę – dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, rdzę źdźbłową i septoriozy liści – średnia, na pleśń śniegową – mała. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, liczba opadania dość duża, zawartość białka mała. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego duża do bardzo dużej, końcowa temperatura kleikowania wysoka.

Serafino to odmiana mieszańcowa z systemem „Pollen Plus”. Rośliny średnie, o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Odporność na pleśń śniegową, rdzę brunatną, septoriozy liści i rynchosporiozę – dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę źdźbłową i choroby podstawy źdźbła – średnia. Odporność na porastanie ziarna w kłosie średnia, liczba opadania dość duża, zawartość białka mała. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego bardzo duża, końcowa temperatura kleikowania wysoka.

Tabela 4: Odmiany zalecane na terenie województwa wielkopolskiego.

Odmiana

Od kiedy

Dańkowskie Skand

2022

Dańkowskie Turkus

2019

KWS Dolaro

2019

KWS Jethro

2022

KWS Serafino

2021

KWS Vinetto

2020

Piano

2021

Natalia Ławniczak